BRAVOKS
Bravoks is een ezelsbruggetje voor motorrijders om snel de technische staat van de motorfiets te controleren. Het betreft controles die voor elke rit moeten gebeuren. Deze controle maakt tegenwoordig deel uit van het rijexamen voor het A-rijbewijs. Download hier het bravoks document.
De controles lijken vrij uitgebreid, maar omdat veel controles met één oogopslag zijn uit te voeren, is het met enige ervaring, binnen enkele minuten gebeurd. Andere afkortingen zijn o.a. borvas en bravo-a.
Bravoks staat voor:
Banden,
Remmen,
Accu
Verlichting/Vering/Vloeistoffen,
Olie,
Ketting/Cardan/Koeling,
Spiegels
De controles omvatten:
Banden
- Moeten de juiste spanning hebben. Dit kun je in het instructieboekje van de betreffende motor vinden.
- Voldoende profiel. Profiel dient voor afvoer van vuil en water. Wettelijk is het minimum 1 mm (slijtindicatoren). Verstandig is om met niet minder dan 2 mm profiel te gaan rijden.
- Niet uitgedroogd (haarscheurtjes in band).
- Geen steentjes of glas in de band (verwijderen). Spijkers en schroeven laten zitten en door de garage laten verwijderen. M.A.W Geen grove beschadigingen aan de band.
- Zeker als je op reis bent controleer je het beste je banden op beschadigingen aan het einde van de dag. Je weet dan zeker dat je de volgende dag niet met een lekke band staat, en dus niet kunt rijden.
- Gelijke slijtage over het gehele loopvlak.
- Ventieldop aanwezig (bij voorkeur metaal). Deze dient om het ventiel te beschermen tegen roest, vocht en indringen van vuil. Door de centrifugaalkracht kan het vuil juist bij hoge snelheid het ventiel indrukken waardoor de band zal leeglopen.
Remmen
- Is er remdruk voelbaar bij bediening van voor- of achterrem.
- Remvloeistofniveau controleren in het reservoir (rechts op het stuur). Er mag een luchtbel zichtbaar zijn boven de vloeistof. De vloeistof mag niet onder het minimum niveau staan.
- Een geringe daling van het vloeistofniveau kan het gevolg van slijtage van de remblokken zijn, maar ook door lekkage van de leidingen.
- Remschijven visueel controleren op gelijkmatige slijtage.
- Remblokken visueel controleren op slijtage (slijtage indicator).
- Vanzelfsprekend hoef je niet elke dag de dikte van je remvoering te controleren, maar 1x per maand is toch wel een must.
- Mechanische bediening achterrem visueel controleren, slijtingsindicatie controleren en nazien dat de rem niet aanloopt.
- Als de motor is voorzien van ABS, dan letten op het lampje op het dashboard. Dit moet uitgaan wanneer je ongeveer 5 a 10 km/u rijdt.
Accu
- De accu moet deugdelijk bevestigd zijn.
- Vloeistofniveau controleren (niet van toepassing bij een onderhoudsvrije accu) en indien nodig aanvullen met gedestilleerd water.
- Controleren of de accupolen niet geoxideerd zijn (bloemkoolvorming). Oxidatie kan voorkomen worden door de polen van de accu in te vetten met zuurvrije vaseline.
Verlichting/Vering/Vloeistoffen
Verlichting
- Stadslicht, dimlicht, groot licht, lichtsignaal en achterlicht.
- Richtingaanwijzers links en rechts.
- Remlicht via voorrem en via achterrem.
- Claxon.
- Controlelampjes in het dashboard.
Vering
- De vering moet voor en achter schoon zijn en geen lekkage vertonen. De demping mag geen lekkage vertonen. dit is duidelijk te herkennen bij de oliekeringen aan de voorvork. Daar zal bij lekkage olie uit de voorvork komen.
- Let op beschadigingen van de voorvorkpoten door steenslag of dode insecten. Deze beschadigen de keerringen met lekkage als gevolg.
- Aandachtspunt:
- Voor de achtervering is het verstandig om te weten wat de stelmogelijkheden zijn i.v.m. een passagier of bagage. Bij het rijden met een passagier en/of bagage is het voor de stabiliteit namelijk beter als de achterveren wat stugger zijn afgesteld. Raadpleeg voor de afstelmogelijkheden het instructieboek van de betreffende motor.
Vloeistoffen
Controleer of de volgende vloeistoffen op peil zijn of, voldoende aanwezig zijn. Let ook op (sporen van) lekkage.
- Benzine.
- Koelvloeistof.
- Remvloeistof.
- Accuvloeistof.
- Olie motor/versnellingsbak/cardan.
Olie
- De motorolie moet op niveau zijn.
- Lees in het instructieboekje van de motor hoe je het oliepeil moet controleren. Meestal heeft de motor een peilstok, maar soms is het oliepeil te controleren via een kijkglas. Tevens staat hier in of de motor koud of warm gepeild moet worden.
- Hoeveel en welke olie er bijgevuld moet worden staat ook in het instructieboek. Voor wat betreft de hoeveelheid is het over het algemeen zo dat het verschil tussen minimum en maximum een 0,5 liter is.
- Versnellingsbakolie en cardanolie is meestal niet zo makkelijk te pijlen. Laat dit over aan de garage. Let wel op sporen van lekkage.
Ketting/Cardan/Koeling
Ketting
- Lees in het instructieboekje wat de speling van de ketting moet zijn en op welke wijze deze speling gemeten moet worden.
- Over het algemeen moet de speling 2 a 3 cm zijn. Te meten aan de onderkant in het midden tussen voor- en achter tandwiel. De tandwielen zijn versleten als de tandwielen scherp zijn geworden. Dan dient het voor-, het achtertandwiel en de ketting tegelijkertijd vervangen te worden.
- Voor een langere levensduur van de ketting is het verstandig om deze regelmatig (elke 500 km) te smeren. Het beste kun je dit doen na een rit, wanneer de ketting nog warm is.
- Rij je in de regen of langere ritten dan zal je nog vaker de ketting moeten smeren.
Cardan
- Aan een cardan kun je niet veel controleren. Eventueel kun je via het achterwiel voelen of er (overmatig) speling aan het wiel te merken is.
Koeling
- Controleer het niveau van de koelvloeistof. Lees in het instructieboekje waar je de koelvloeistof moet bijvullen. Controleer dit bij een koude motor alleen dan is het juiste peil af te lezen (vloeistof zet uit als het warm wordt).
- LET OP! Nooit het koelvloeistof niveau bijvullen bij een warme motor. Risico op verbranding!
- Om een goede werking van de radiator te waarborgen moet deze regelmatig schoongemaakt worden. Let erop dat de radiator wordt schoongemaakt wanneer deze volledig is afgekoeld.
Spiegels
- Geen barsten of krassen
- Is het glas schoon
- Afstelling in orde
- Horizontaal ongeveer 1/3 boven horizon zien
- Verticaal binnenzijde net je arm zien